woensdag 30 januari 2013

Beauty salon

Om de drie weken organiseer ik bij ons op de afdeling een “beauty salon”.
De dames en heren krijgen dan een heuse lichaams – behandeling.
Voor de mannen betekent dit een “natte” scheerbeurt compleet met scheerschuim, mesje en after shave en een hand- en gezichtsmassage.
Voor hen is dat een ultiem genot... want elke dag geschoren worden met een scheerapparaat geeft niet hetzelfde effect als een gladgeschoren huid.
En de vrouwen krijgen daar een nagel behandeling bovenop. Zij kunnen dan kiezen uit verschillende kleuren nagellak...
Het beauty salon wordt dan vormgegeven door “zachte en ontspannende” muziek en ik breng dan altijd “oude” tijdschriften mee zodat de wachtenden iets te lezen hebben.
De story's en de dag Allemaals worden gretig gelezen en becommentarieerd.
Opmerkingen gaande van “ amai...ons miss België das ook niet om over naar huis te schrijven...tot onze Prins Filip...die mag er wel wezen “ ; )
En...dat deze activiteit altijd in de smaak valt...daar moet je niet aan twijfelen!
En zo raar is dit zeker niet... het beauty salon is vooral een kwestie van “persoonlijke aandacht” en lichamelijke nabijheid.
Je bent als het ware heel lijfelijk bezig met de bewoners...de handmassage biedt een mogelijkheid om bewoners op een “niet bedreigende” manier aan te raken net zoals de gezichtsmassage.
En... dat ze ervan genieten...weet ik wel zeker!
Je voelt de spanningen zo wegglijden... bewoners vertellen dan vaak heel persoonlijke zaken...net omwille van het wegvallen van de “ normen”.
Zij voelen zich geaccepteerd en graag gezien...want wie benadert er iemand “zo dicht” als je er geen “voeling” mee hebt!
De sfeer die er dan vooral heerst op de afdeling is er één van...”WIJ”...
En... het is altijd spijtig om dit “ cosy” samenzijn te verbreken maar op weg naar huis denk ik dan altijd...ik heb ze dit maar toch weer kunnen meegeven!
En hoe ridicuul dit ook mag zijn voor buitenstaanders...voor mij en onze bewoners is dit altijd een fijn samenzijn...want worden we geen mens onder mensen... genieten we niet het meest van ...gelijkgestemde zielen... waar we onszelf mogen en kunnen zijn!

zondag 27 januari 2013

Dementerenden en muziek

Zoals ik eerder vertelde heeft muziek een therapeutische werking op dementerenden.
Het “muzikaal” gevoel ligt in een ander deel van de hersenen dan het “geheugen” waardoor muziek niet verloren gaat.
Wij zingen en dansen heel wat af op de afdeling maar sinds kort gaan we nog een stapje verder.
We maakten zelf eenvoudige muziekinstrumenten...zoals daar zijn: doosjes met rijstkorrels of mais, een regenpijp, armbanden met belletjes, stokjes om op elkaar te slaan, uitgeholde kokosnoten, zelfgemaakte trommels,... en we betrokken een vrijwilliger die heel erg goed piano kan spelen.
Dus musiceren we vanaf nu iedere donderdagochtend ...tot grote vreugde van onze bewoners.
Onze piano man speelt bekende deuntjes en de bewoners begeleiden op de muziekinstrumenten terwijl enkele bewoners zingen.
Jef, een man van 88 jaar heeft jarenlang in de fanfare gespeeld...hij is onze “dirigent”.
Jef neemt zijn taak zeer ernstig...hij staat als eerste aan de deur te wachten op donderdagochtend...zit achter de anderen hun veren...”voortdoen want we gaan eraan beginnen”...geweldig om te zien!
Eerder was Jef een nogal teruggetrokken man die nog weinig levenslust had.
Het muziekgroepje betekende voor hem een serieuze ommezwaai...het levensvuur laaide terug op...hij had weer iets om naar uit te kijken, voelde zich opnieuw nodig...!
En...misschien klinkt het niet altijd even “zuiver” maar dat geeft ook niet.
Het draait vooral om het samen muziek maken, het samen bezig zijn, samen iets creëren...
Het stimuleert het groepsgevoel , geeft zelfvertrouwen en eigenwaarde aan mensen...en daar draait het in de eerste plaats om!!!
vanaf heden heeft Joostens dus zijn eigen muziekband ; )

vrijdag 25 januari 2013

Een duik in het verleden

Ik ben altijd op zoek...naar materiaal waar ik mijn bewoners mee kan prikkelen.
En zoals ik jullie al eerder vertelde is vooral visueel materiaal van een grote meerwaarde bij hen.
Foto's en prenten ... maken heel wat herinneringen los en stimuleren de hersenen bij dementerenden.
Door het kijken naar foto's wordt er een bepaald deel van de hersenen geactiveerd dat verbaal nooit gestimuleerd kan worden!
Dingen zien = dingen (h)erkennen en begrijpen.
En begrijpen waarover het gaat is... meepraten en vertellen over vroeger!
En zo stuit ik vaak op zaken waarvan ik denk...Yes...dat is het!
Zo ook tijdens mijn maandelijks bezoek aan de bibliotheek...dan valt mijn oog op DVD's, CD's en ( prenten) boeken. Waarschijnlijk ook omdat ik er gericht naar op zoek ga ; )
Het grote voordeel aan de bibliotheek is dat je er materiaal kan lenen zonder te betalen...en zo kan je uittesten welke dingen werken en welke niet.
Ik vond vorige week schitterende (prenten) boeken tijdens mijn “speur”tocht.
De boekenreeks “ de jaren 50 en 60” van uitgeverij Lannoo...echt fantastisch.
Deze boeken staan vol prachtige illustraties en (korte) verhalen over het leven van toen.
Foto's en verhalen rond “huiselijk geluk, hygiëne, de liefde van de man, huiskamers, den expo,...
En... wees maar zeker dat onze bewoners dit een geweldig “ babbeluur “ vonden.
Ze luisterden met open mond naar de verhalen en ze genoten van de geweldige foto's... “ ach zusterke... zo een stofzuiger heb ik ook nog gehad...tot maizena is een wondermiddel geweest”...
En... door hun geweldige reacties besloot ook mijn diensthoofd om deze(prenten) boeken ook aan te kopen voor onze afdeling ; )
Deze fantastische boeken zijn te koop voor slechts 14, 99 euro /stuk bij bol @com.
Misschien ,...een geweldig verjaardagskado voor één van jullie familieleden...
Ik ben er zeker van.... een mooier verjaardags of ander kado...kan je een dementerende niet wensen... ; )))




woensdag 23 januari 2013

Het positieve effect van voelmateriaal

We hebben op onze afdeling momenteel acht bedlegerige bewoners.
Deze bewoners worden bij het dagdagelijkse leven betrokken door ze met hun bed in de living te plaatsen.
Op die manier trachten we hen blijvend te stimuleren ook al wordt een actieve deelname erg moeilijk.
En dan is het voelmateriaal een prima “communicatie”middel!
Het bevordert niet alleen de zintuiglijke prikkeling maar het biedt ook contact mogelijkheden tussen bewoners onderling...
Iedere bedlegerige bewoner heeft zijn of haar voeldeken / schort bij zich op bed liggen.
En zoals eerder al gezegd...spreekt dit kleurrijke materiaal heel wat mensen aan.
Onze mobielere bewoners komen spontaan naast het bed staan en betasten mee het voeldeken...ze praten met de bedlegerigen en ook al is er nog weinig sprake van verbale communicatie...er is wel warm menselijk contact!
Samen voelen...samen beleven schept een band!
Het is prachtig om te zien dat een simpele “lap stof” zo een warme menselijke contacten kan bevorderen.
En niet alleen onze bewoners worden erdoor aangetrokken...ook familieleden en personeel.
Heel wat van onze bezoekers blijven spontaan staan kijken hoe onze bedlegerigen frutselen en betasten...
Ik zie telkens de verbazing op hun gezichten...en ik hoor hen regelmatig zeggen
dat is toch straf hé...dat die mensen nog zo “bezig” kunnen zijn”.
En dan ben ik de koning te rijk! Want mijn voelmateriaal slaagt er ook in om de publieke opinie rond dementerenden te veranderen...
Zij zien nu met eigen ogen, dat ook dementerenden in de laatste fase niet enkel apathische wezens zijn maar mensen met gevoelens en noden!
Mensen die afhankelijk zijn van datgene wat de omgeving wil en kan bieden.
En dat kunnen verwezenlijken... is onbetaalbaar!





maandag 21 januari 2013

Voelkussens
Afgelopen november ging ik op pad met mijn voelschorten...naar een school in Temse.
Zij hadden mijn artikel in libelle gelezen en wilden graag hun steentje bijdragen.
Tijdens onze eerste ontmoeting vertelde ik hen over het belang van onze voelschorten en voeldekens,...en zo werden zij nog meer aangezet om dit project mee in handen te nemen. 
Ze zagen de noodzaak en het doel ervan... en dat is veel meer waard dan welke cursus ook!
Een van de meiden  "ons Sarah" ging heel het dorp rond op zoek naar bruikbaar materiaal waarmee ze aan de slag konden gaan...geweldig!
En deze namiddag was het zover...zij kwamen op bezoek in Joostens om hun prachtige creaties te overhandigen!
En ...dat ze creatief zijn...wees daar maar zeker van! Ze hadden prachtige voelkussens gemaakt waar ze met hart en ziel aan gewerkt hebben!
De kussens werden opgevat in thema's...zomer, winter, herfst en lente... en ze zijn super!
Zulke grote voelkussens zijn een prima idee...ze zijn bij wijze van spreken "laagdrempelig"!
We kunnen de kussens gewoon in de zetels in onze living plaatsen waardoor bewoners uitgenodigd worden tot experimenteren en exploreren zonder dat ze "gepusht" worden om expliciet te "voelen"...het gebeurt eigenlijk spontaan.
De voelkussens zijn eerder gericht op de zogenaamde "dolers"...de bewoners die weinig rust kennen maar door de kussens wel uitgenodigd worden om regelmatig een "rustpauze" te nemen en op onderzoek uit te gaan.
Waarschijnlijk zullen de kussens regelmatig van plaats verwisselen maar dat is niet erg... de kussens zijn zeer kleurrijk waardoor ze direct in het oog vallen ...en zo hun doel bereiken.
Ze zullen bevoeld, betast en meegenomen worden... en dat is het oorspronkelijk doel!
Dus een dikke dankjewel aan alle lieve meiden van 7TB2!
Onze bewoners en ikzelf zijn jullie erg dankbaar voor dit lieve gebaar!
En...ik ben blij dat jullie met eigen ogen hebben kunnen zien welk effect " voelmateriaal" op onze bewoners hebben.
Jullie hebben gezien dat onze mensen nood hebben aan voelschorten, voeldekens, voelkussens,....
en wat voor een positieve impact dit heeft op hun kwaliteit van leven!
En...ik ben ervan overtuigd dat deze " les" jullie meer opbrengt dan alle mogelijke inhoudelijke lessen ; )
En uiteraard wil ik jullie die prachtige voelkussens niet onthouden! Dus hier volgen de foto's ; )
7TB2 op bezoek in Joostens



zondag 20 januari 2013

Hulpmiddelen die de veiligheid vergroten

Iedereen die werkt of samenleeft met dementerenden weet dat deze mensen nood hebben aan een verhoogde bescherming qua veiligheid.
Dementerenden beseffen zelf niet ( meer) welke situaties gevaar inhouden of zij ondernemen zaken die ronduit gevaarlijk zijn voor zichzelf en hun omgeving!
Zo hebben wij iemand op de afdeling die overal aan prutst en frult...ook aan de stekkerdozen. Wij stoppen voor de veiligheid een kinderslotje in de stekkerdoos.
Een veilige en zeer eenvoudige oplossing.
Daarnaast komen heel wat bewoners ' s nachts uit hun bed en beginnen rond te dwalen op de gangen of zij gaan op andere kamers binnen.
Dit zijn precaire situaties want andere bewoners worden daardoor erg angstig.
En als nacht verpleegkundige heb je dit vaak niet onmiddellijk gezien.
Bij zulke mensen plaatsen we een deur scanner op de kamer.
Een deur scanner is een elektronisch “doosje” dat aan de deurpost wordt bevestigd. Wanneer de bewoner zijn kamer verlaat krijgt de verpleegkundige een alarm signaal op haar bieper zodat zij onmiddellijk op de hoogte is.
Ook in een thuissituatie kan dit een hulpmiddel zijn voor de nachtrust van de medebewoners ( het alarmsignaal wordt dan verbonden met een telefoon of gsm).
Een vaak voorkomend probleem ( in thuis situaties ) is het vergeten van een pan die op het vuur staat! Dit kan zeer gevaarlijke gevolgen hebben! Dankzij de moderne automatisering ( domotica) is het mogelijk om een alles-uit-knop te installeren. Op deze knop wordt alles aangesloten dat eventueel kwaad zou kunnen.
Heel wat bejaarde dementerenden gaan al vroeg naar bed waardoor de kans zeer groot is dat ze 's nachts wakker worden en uit bed komen. Om naar het toilet te gaan of om iets te drinken,...
De installatie van kleine nachtlampjes ( plint) kunnen de route aangeven naar het toilet...Er bestaan nachtlampjes met een ingebouwde sensor die vanzelf aangaan als ze beweging detecteren.
Een eenvoudige manier om een dementerende te oriënteren in de ruimte en de kans op val incidenten te verkleinen!
Het bewaken van het dag-nachtritme is heel belangrijk. Want heel wat dementerenden hebben de neiging om tijdens de nacht actief te worden en overdag veel te slapen. Dit verstoort hun biologische klok en kan leiden tot ernstige gedragsproblemen.
In de praktijk is gebleken dat heel wat dementerenden baat hebben bij een zogenaamde “wake-up” lamp. Deze lamp is een soort wekker. De hoeveelheid licht die de lamp afgeeft, neemt langzaam maar zeker toe. Hiermee wordt het natuurlijk opkomen van de zon nagebootst.
En zo zijn er tal van hulpmiddelen die het langer thuis wonen kunnen bevorderen of die het leven van een dementerende en zijn omgeving veiliger kunnen helpen maken.
nachtlampje met sensor


nachtlampjes op de plint

wake-up lamp
-

vrijdag 18 januari 2013

Dementerenden en de teletubbies

Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat dementerenden graag naar de teletubbies kijken!
Vooral... omdat deze “kleuter reeks” zeer rustig en kalm verloopt”.
Licht – en zwaarder dementerenden vinden dit verloop zeer prettig!
Zelfs dementerenden in een vergevorderd stadium worden rustig(er) als ze naar dit programma kijken.
Men ziet onze mensen als het ware 'rustig' worden voor de tv wanneer teletubbies vreemde geluiden maken of dezelfde zin vier keer herhalen!
Deze rust ontstaat omdat bij de teletubbies de achtergrond meestal niet beweegt en er vaak maar één teletubbie tegelijkertijd op de voorgrond treedt en de aandacht trekt.
Zelfs wanneer er meerdere teletubbies tegelijkertijd te zien zijn maken ze steeds dezelfde bewegingen wat veiligheid uitstraalt.
Er is dus een zeer goede balans in bewegings- en geluids prikkels!
En het is juist die balans die voor dementerenden zeer belangrijk is!
Wij zijn er ons vaak niet van bewust hoe storend al onze bewegingen en onze decibels zijn voor hen!
Met de beste bedoelingen wordt er in de gangen tegen elkaar geroepen... maar we beseffen niet hoe onveilig we onszelf maken t.o.v personen met een cognitieve beperking!
Zij interpreteren deze “geluidsprikkels” totaal anders dan wij!
En... dit komt omdat wij in staat zijn tot het decoderen van boodschappen. En zij ( niet) meer!
Dit geldt ook voor bewegingen... hoe vaak benaderen we niet iemand van achteren... ( zonder daar over na te denken)...wij horen dit en kunnen dit interpreteren als zijnde “ er loopt iemand achter mij” . Een dementerende kan dit niet meer! Waardoor hij / zij enorm schrikt van deze beweging en deze interpreteert als “ gevaar”!
Dus een belangrijk item... benader nooit een dementerende langs achter maar zorg er steeds voor dat er oogcontact is en ...maak geen bruuske bewegingen en roep niet tegen hen! Het is niet omdat iemand “bejaard” is dat hij / zij ook doof is!
Bij wijze van spreken zou het goed zijn als we al onze handelingen in slow- motion zouden doen, dit biedt vertrouwdheid en rust!

woensdag 16 januari 2013

Sneeuwpret

Onze bewoners waren gisterenochtend door het dolle heen.
De immense sneeuwtapijt die buiten lag zorgde voor heel wat geïnteresseerde blikken bij het venster.
maar zuster” kom eens zien hoe mooi het buiten is”...
En inderdaad het was net een schilderij...het bosrijke gebied waar onze voorziening in gelegen is was omgetoverd tot een “sprookjesbos”. Er was geen enkele voetafdruk te zien enkel een prachtig besneeuwd landschap.
Tijdens het ontbijt polste ik wie er straks even mee naar buiten ging, de sneeuw in...
Ons Wis, een 92 jarige maar kranige madam zag dat wel zitten.
dan zal ik eens een dikke sneeuwbal naar u gooien” lachte ze ; )
Dus ik met ons Wis naar buiten lekker warm ingeduffeld met muts en sjaal....we hebben in de groep allemaal grote glaspartijen zodat de andere bewoners ons konden zien.
Wis vond het geweldig! Ze pakte een handvol sneeuw en gooide in mijn richting...de deugnieterij stond op haar gezicht te lezen.
Daarna smeet ze heel wat sneeuwballen tegen de ramen waarachter de andere bewoners zich hadden neergevlijd. Tot groot jolijt van hen natuurlijk!
En nadat ik ons wis terug naar binnen had gebracht ( want het was heel koud!) maakte ik buiten een grote sneeuwman voor onze bewoners.
Dicht bij de venster zodat ze hem goed konden zien compleet met hoed, sjaal en wandelstok.
Onze bewoners vonden dat geweldig...het deed hen terugdenken aan hun kinderjaren.
En bij een kop warme chocolademelk vertelden ze over vroeger...hoe zij als kind in de sneeuw speelden, op bevroren vijvers liepen,sleetje rijden,...
Onze mensen werden weer even onbevangen kinderen...mooi!
En zo helpt de natuur hen...om terug herinneringen op te roepen die ergens diep verscholen zitten...

maandag 14 januari 2013

Nieuwe hulpverleners opleiden

Vorige week werd er een nieuwe animatrice aangeworven voor een woonzorgafdeling.
En mijn “bazen” vonden het aangewezen dat de vrouw in kwestie bij mij “op proef “ kwam.
En... ik voel me vereerd dat ik dit mag doen!
Wat is er fijner dan je bagage en ervaring te delen met “jongeren”...dat ik hen “warm” kan maken voor onze doelgroep.
Want draai het en keer het zoals je wil... onze doelgroep wordt vaak “stiefmoederlijk” behandeld in de zorgsector!
Bij bejaarden in het algemeen en dan nog specifiek “ dementerenden” vallen er volgens velen weinig pluimen te halen.
Een misvatting vanjewelste! Juist bij deze doelgroep kan je door je houding en je visie een enorm verschil betekenen!!!
Als animator op een woonafdeling bepaal je de sfeer en de begeleiding naar de bewoners...net omwille van onze andere achtergrond ( de niet- medische) kijken wij vanuit een andere “bril” naar onze bewoners. Dit betekent een grote meerwaarde voor een gans team!
Verpleegkundigen en verzorgenden “ leren” dat er verschillende manieren zijn om naar “gedragsproblemen” te kijken.
En daarnaast kunnen wij ( opvoeders) heel wat bestaande methodieken introduceren in de medische wereld ( zoals daar zijn: visuele ondersteuning, gedragstherapie, positieve bekrachtiging, het hanteren van humor in moeilijke situaties,...).
En ... al bij al kan ik stellen dat ik van onze afdeling een “thuis” hebt gemaakt zowel voor de bewoners als voor het personeel.
Dit is niet zonder slag of stoot geweest... het resultaat hiervan is keihard werken geweest. Opboksen tegen vooroordelen, oog hebben voor de kwaliteiten van anderen, de humor van situaties inzien en ze herkaderen naar iets positiefs, een toffe sfeer bewaken.... eigenlijk heel veel dingen die op het eerste zicht onbelangrijk zijn... maar van onschatbare waarde blijken!
En vandaag begon ons“Krisje” op haar eigen afdeling...
Toen ik haar deze middag zag in de cafetaria en polste hoe het haar verging...gaf ze me een fantastisch compliment ; )
Ze vond de sfeer die er op “mijn” afdeling hing een voorbeeld voor vele anderen en ze prijsde onze omgang en benadering van onze bewoners in superlatieven.
Ze bezorgde onze afdeling zelfs een “bedank kaartje” dat ze heel blij was om “haar eerste stappen “ in de geriatrie bij ons te mogen gezet hebben en dat wij haar uitdaging enorm hoog hebben gelegd!
En... ik garandeer je dat dit een grote opsteker is voor een heel team! Want ieder teamlid heeft op zijn of haar manier bijgedragen tot waar we nu staan!
En... Krisje... veel succes... en je mag zo vaak als nodig...bij ons positieve energie komen tanken...

zondag 13 januari 2013

Antwerpen, onze stad

Zoals ik jullie al eerder vertelde heb ik onder mijn bewoners heel wat geboren en getogen Antwerpenaars.
En het merendeel onder hen is momenteel zo snel achteruit gegaan en mobiel erg afhankelijk geworden dat een uitstap naar “ hun Antwerpen” spijtig genoeg onmogelijk is geworden.
Dus als zij niet meer naar Antwerpen geraken , dan breng ik Antwerpen naar hen is mijn motto ; )
En zo ging ik deze namiddag op stap naar Antwerpen stad... gewapend met mijn jongste dochter die een “amateur” fotografe is ; )
Zij heeft een jaar lang gespaard om een professioneel fototoestel te kunnen kopen... en ze vindt dit zelf fantastisch om te doen!
We hebben de barre koude doorstaan voor het goede doel ; )
We maakten foto's van het prachtig vernieuwde centraal station, de nieuw heraangelegde Keyserlei, de Meir, de grote markt met ons prachtig stadhuis, onze lieve- vrouwe kathedraal, het steen en het magnifiek zicht op onze Schelde...en ook de voor de Antwerpenaar bekende plaatsen zoals het Consience plein, de vrijdagmarkt, de Groenplaats, de vlaaikesgang,...
Het moest en zou een hommage worden aan onze prachtige stad!
En gelukkig beschik ik ook nog over een lieve man... die een expert is met de computer ; )
Hij maakte van de fotoreportage een geweldige “documentaire” voorzien van aangepaste “ Antwerpse” muziek en hij sprak met zijn geweldige stem allerhande weetjes over Antwerpen in.
Dus vanaf volgende week heb ik er een geweldige activiteit bij... een documentaire over Antwerpen met geweldige liedjes zoals... o, lieve vrouwe toren, de lichtjes van de schelde,... het verhaal van Brabo, Tijl uilenspiegel,...
Ik kan nu al niet meer wachten tot ik onze bewoners hun gezichten zie...
En ... ik ben er zeker van dat dit een enorm schot in de roos zal zijn!
En bij deze een tip aan eenieder die met dementerenden werkt... breng hun “cultureel erfgoed” in the picture!
Voor hen is het een groot deel van hun leven en geschiedenis...en dat is waar zij nu nog volop van kunnen genieten!
vlaaikensgang
de schelde
consience plein
centraal station Antwerpen





zaterdag 12 januari 2013

Moeilijke maar zinvolle gesprekken

Op een afdeling met (hoog) bejaarde dementerenden mensen kom je regelmatig wel eens voor moeilijke keuzes te staan.
Je ziet sommige van je bewoners zienderogen achteruit gaan...sommige zitten vandaag nog in een rolwagen maar morgen lukt zelfs dat niet meer...je merkt dat velen ernstige slikproblemen krijgen... eten en drinken wordt bijna een “marteling” voor hen!
Stel je maar eens voor dat je je in elke klein slokje of ieder klein hapje verslikt.
En... dan moet je een gesprek met familieleden aangaan... hoe gaan we verder?
Kiezen we voor “ comfort zorg” wat betekent dat we geen zaken meer ondernemen die het leven “ nodeloos” rekken of kiezen we voor een actief beleid waarbij we sondevoeding, medicatie en allerhande therapieën uitvoeren die het leven met enkele maanden verlengen...? Een ethisch dilemma...
En... nooit wordt je deze “moeilijke” gesprekken gewend!
Je legt als het ware het leven van een dierbare in de weegschaal... dat is emotioneel niet te onderschatten... en al zeker niet voor de naasten van deze persoon!
En hoe we ook draaien en keren ... we willen allemaal het beste voor de persoon in kwestie!
Maar wat is de definitie van “ het beste” willen doen?
Is” het beste”...respect opbrengen voor de natuur en vrede hebben met de eindigheid ervan... of proberen we alle medische kennis en kunde in te zetten om het leven te verlengen?
Wanneer er toch gekozen wordt voor een actief beleid betekent dit dat onze mensen opgenomen dienen te worden in een algemeen ziekenhuis.
Ik heb uiteraard respect voor die keuze maar ik maak me dan altijd zorgen over het psychisch welzijn van de dementerende. Zij komen in een totaal onbekende situatie terecht. Andere hulpverleners die zij niet kennen en die hen niet kennen.
Een kamer die voor hen vreemd en niet vertrouwd is... terwijl een dementerende juist nood heeft aan geborgenheid en veiligheid!
Tijdens zulke gesprekken met familieleden leg ik ook deze bedenkingen in de weegschaal. Ik vind dat ik dat moreel verplicht ben... in naam van de dementerende want hij of zij kan het zelf niet meer aangeven!
En ... de meeste familieleden zijn heel erg blij met deze opmerkingen.
Zij staan vaak zo dicht bij hun naaste dat ze de “ consequenties” van hun keuze niet altijd meer kunnen inschatten.
En wanneer er uiteindelijk een keuze is gemaakt proberen we er alles aan te doen om de dementerende en zijn familie er zo goed mogelijk door te loodsen!

donderdag 10 januari 2013

Eenvoudige hulpmiddelen voor dementerenden

Dementie kent niet alleen een cognitief aftakelingsproces maar ook een lichamelijk.
Onze mensen worden steeds minder mobiel en hun fijne motoriek neemt zienderogen af.
En als je dan gaat kijken naar de aankoop van mogelijke hulpmiddelen die hun dagelijks leven aangenamer maken dan merk je dat dit heel veel geld kost.
Toch is het belangrijk dat onze mensen zo lang mogelijk zelfredzaam blijven. Want de moment dat zij tot weinig meer in staat zijn, neemt hun gevoel van eigenwaarde af en belanden ze veel sneller in apathie.
Ik merkte bij mij op de afdeling dat heel wat bewoners problemen hebben met eten. Hun handgreep is verstoord en het scheppen van voedsel uit hun bord wordt moeilijk. Het bord glijdt weg van tafel waardoor zij helemaal onder gekliederd raken.
Dus dacht ik na over een mogelijke ( goedkope) oplossing...
En... ja hoor.... gevonden!
Ik kocht een rol anti- slip “kastpapier”. Dat papier heeft een anti- slip ondergrond en kost twee keer niets.
Dus sneed ik stukken van de rol en maakte daar een soort placematje van.
Het bord blijft nu wel staan en glijdt niet meer van de tafel.
Daarnaast kocht ik ook “isoleermateriaal” om rond buizen te doen ( doe- het-zelf zaak). Ik knipte stukken van de rol af en schoof deze over het uiteinde van het bestek. Onze mensen hebben zo een verdikt handvat wat hun greep stabieler maakt.
En er zijn nog meer “goedkope” oplossingen.
Zo vond ik in de thuiszorgwinkel enkele hulpmiddelen die geweldig zijn.
Ik kook regelmatig met onze bewoners maar ook daar merkte ik dat het hanteren van een mes erg moeilijk wordt.
Voor een luttele 2 euro kocht ik een dunschiller die men om de vinger kan schuiven .... men wrijft over de wortel of aardappel,... en zonder kracht te moeten gebruiken komt de schil er af!
Ook voor mijn crea atelier vond ik een goedkoop en prima hulpmiddel.
De “easy needle” naalden.... dat zijn naalden die een “wasknijper” systeem hebben.
En voor 12 van die geweldige naalden betaalde ik slechts 3,50 euro.
isoleermateriaal rond bestek
Het kost soms wat moeite en creativiteit maar de voldoening ervan is groot!
                 de dunschiller
easy needle naalden
 







woensdag 9 januari 2013

Oriëntatie hulpmiddelen

Een van de grote problemen bij dementie is het onvermogen zich te oriënteren in tijd, ruimte,..
Dementerenden hebben het erg moeilijk met het oproepen en het zich herinneren van een datum en het deel van de dag.
Zo doen heel wat dementerenden graag een middagdutje maar na het ontwaken hiervan zijn zij het besef van het dagdeel totaal kwijt!
Een gewone klok is niet voldoende om zich het dagdeel terug te herinneren. Want een(wijzer) klok geeft tijd aan maar voor een dementerende kan 9u zowel ochtend als avond zijn.
Zij weten totaal niet meer of het dan wel ochtend, avond of zelfs nacht is.
Daardoor gaan heel wat dementerenden hun dag- nachtritme omwisselen!
En eens dit verkeerd patroon is geïnstalleerd wordt het erg moeilijk dit terug recht te krijgen.
Dus voorkomen is beter dan genezen...
Er bestaan heel wat hulpmiddelen om de tijd te structureren voor dementerenden!
Zo bestaan er klokken met een dagaanduiding. Deze geeft niet alleen de datum aan maar ook het deel van de dag.
Ook ' s nachts worden dementerenden geregeld wakker en ook dan zijn zij totaal gedesoriënteerd in tijd en ruimte. 
Wanneer zij op hun klok met dagaanduiding nacht zien staan gaan de meesten spontaan terug slapen!
Het biedt hen houvast en structuur waardoor het veel makkelijker wordt zich te oriënteren in de tijd.
een voorbeeld van een klok met dagaanduiding

 En dementerenden hebben niet enkel problemen met tijd maar ook met ruimte.
Veel bewoners lopen rond te dwalen, op zoek naar hun kamer, toilet, leefruimte,...
Ook daar is het belangrijk om "verwijzers" op te hangen. Je kan werken met grote foto's op de deuren of met pictogrammen. Zo weten zij waar ze zijn!
Dat biedt hen een gevoel van veiligheid en onafhankelijkheid!
Onze bewoners hebben aan hun kamerdeur allemaal een foto van zichzelf hangen.
Het zijn eenvoudige manieren... die voor veel dementerenden een wereld van verschil betekenen!
 

maandag 7 januari 2013

Kijken naar angst en hallucinaties

Ik heb een eigenzinnige manier in het begeleiden van dementerenden.
Op dat vlak ben ik vaak onconventioneel bezig ...en dat heeft meer dan waarschijnlijk te maken met mijn achtergrond.
Mijn roots liggen in de “gehandicaptensector” en daar heb ik mijn ervaring en mijn know-how opgebouwd.
Ik heb 20 jaar gewerkt met (motorisch) beperkte jongeren gecombineerd met een matige verstandelijke beperking en bijkomend een zware gedragsproblematiek. Ik ben dus in mijn carrière al heel vaak geconfronteerd geweest met zware fysieke en verbale agressie.
Dus mij schrik je zomaar niet meer af!
En ik heb gemerkt dat ik heel wat methodieken en manieren van omgaan vanuit die gehandicaptensector kan implementeren in de sector “bejaardenzorg” en dan vooral in het begeleiden van dementerenden.
En dat maakt dat ik mijn eigen weg ga... vaak tegen de “medische wereld” in!
En met alle respect... ik sta achter het gebruik van medicatie maar niet ten koste van alles... en dat maakt dat ik soms zwaar in conflict kom met verpleegkundigen en artsen.
Zij zien “ gedragsproblemen” vaak als een medisch gegeven...waarvoor een pilletje bestaat.
Volgens hen speelt het probleem dementie zich af in de hersenen en moet er medicatie toegediend worden om dat deel van de hersenen uit te schakelen.
Anderzijds vergeten zij dat wanneer er een bepaald deel van de hersenen wordt uitgeschakeld men ook “ goede “ noodzakelijke functies uitgeschakeld.
Zo is angst niet alleen een “vervelend” iets maar ook een waarschuwer van gevaar...
Angst waarschuwt ons om bepaalde zaken niet te ondernemen zoals boven op de salon tafel te gaan zitten... onze handen niet op een gloeiend heet voorwerp te plaatsen... niet mee te gaan met vreemden...
Terwijl ik ga kijken naar het onderliggend probleem van dat gedrag. En ik neem hen dat niet kwalijk... maar ik pleit ervoor om in de opleiding verpleegkundige en arts een module in te bouwen die dieper ingaat op het gedragstherapeutische.
Waarom gedraagt iemand zich op een bepaalde manier... wat is het onderliggend probleem...?
Zo hebben heel wat dementerenden te kampen met hallucinaties ( visuele en auditieve waarnemingen die niet bestaan). En vaak kan je niet anders dan ondersteunende medicatie toedienen) maar daarnaast moet je ook de dementerende een ander alternatief bieden.
Angst en achterdocht hebben vaak te maken met een hun “ verkeerde” interpretatie” van de werkelijkheid.
Zo kan een nachtlampje ( een lichtje dat je in de stekker stopt) een oplossing bieden voor de “ spookachtige” schaduwen die zij zien in de kamer.
Of wat dacht je van iemand die de hallucinatie heeft dat er “gif” in het eten wordt gedaan... Je zou dit gedrag kunnen negeren met het gevolg dat de persoon zich een tijd lang uithongert... Maar je kan ook een lepel nemen en een hap uit hetzelfde bord nemen! Waarmee je laat zien dat het eten ... veilig is!
En meestal wordt dan de “ hallucinatie” vanzelf opgelost!
Het is allemaal zo moeilijk niet... maar je moet je willen verplaatsen in de bewoner en zijn onoverkomelijk probleem op dat moment!

zaterdag 5 januari 2013

Bewonersraad

Gisteren namiddag startte ik mijn eerste bewonersraad op.
Het is mijn bedoeling om éénmaal per maand samen met een groep bewoners rond de tafel te gaan zitten om allerhande verbetersuggesties te formuleren. 
Want samenleven in een groep en totaal afhankelijk zijn van anderen brengen vaak frustraties en problemen met zich mee!
En het is niet omdat onze bewoners dementeren dat ze geen recht van spreken meer hebben!
Inspraak hebben biedt perspectief en bevordert het gevoel van eigenwaarde...ik ben nog steeds iemand en men houdt rekening met mij... dat gevoel is onbetaalbaar!
Dus stelde ik een ( kleine) groep  van bewoners samen die alle bewoners kunnen vertegenwoordigen. Zij vormen als het ware de "spreekbuis" van de groep.
Op onze raad kunnen er tal van onderwerpen aan bod komen zoals daar zijn: menu keuze, problemen met medebewoners, privacy, allerhande vormen van vrijetijdsbesteding,...
Uiteraard is deze vorm van " vergaderen" vereenvoudigd maar je zou ervan versteld staan welke zinvolle bedenkingen en oplossingen onze mensen zelf aanbrengen.
Ons eerste onderwerp van gisteren ging over de menu. Vinden zij het eten lekker, wat wel en wat niet... Als geheugensteuntje gebruikte ik de menu  ( met foto's) van de afgelopen week.
Wat was lekker... en wat is voor verbetering vatbaar...
Ons Wis, een dame van 92 jaar maar nog wel bij de pinken vond dat lasagne geen eten was. Ze vergelijkte de lasagnebladen met kippenvellen ; )
En merkte ze op..." heel wat bewoners eten erg slecht als het lasagne is". Haar punt werd door alle bewoners geaccepteerd en dus stuurde ik een mail naar onze teamleider catering met de suggestie om de lasagne van het menu te halen en te vervangen door vol- o- vent ( eveneens een suggestie van de bewoners).
Vanochtend kreeg ik reeds een mailtje terug dat er vanaf heden geen lasagne meer zal aangeboden worden en dat de chef- kok zeer blij is met deze "eerlijke" raad van bewoners.
Hij stelde zelfs voor om volgende week eens langs te komen om samen met onze bewonersraad een "nieuwe" cyclus menu op te stellen! Geweldig toch!
En bij deze hebben we een eerste stap gezet in een vernieuwde visie rond dementerenden in Joostens!
Op naar de volgende bewonersraad!

donderdag 3 januari 2013

Driekoningen rondgang

Deze namiddag hielden we op Joostens een Driekoningen rondgang.
Op die manier willen we alle bewoners en personeelsleden een "gelukkig nieuwjaar" wensen.
Iedere afdeling ( en we hebben er acht) voorziet dan een hapje of een drankje om de "zangers" te bedanken.
Wij kozen er dit jaar voor om alle bezoekende bewoners een glaasje cava of wijn aan te bieden.
En... dat het een gezellige boel is, wees daar maar zeker van.
Het is niet alleen heel leuk maar het bevordert ook het contact met andere bewoners en personeelsleden.
En wanneer iedereen bij ons gepasseerd is bezoeken we de andere afdelingen.
En... dat is altijd erg leuk! We verkleden ons als koningen met zelfgemaakte kronen en een laken om ons lichaam gewikkeld.
Op iedere afdeling zingen we uit volle borst nieuwjaarsliedjes... en dan smullen we van allerlei lekkers...zelfgemaakte appelcake, warme chocomelk, een jeneverke,...
En... telkens ontmoet ik zelf bewoners waar ik onmiddellijk een "klik" mee heb!
Zo ontmoette ik deze namiddag een dame van een andere afdeling, Mieke... een pracht van een mens!
Mieke is serieus hardhorig en halfblind maar straalt zo een levensvreugde uit....ongelooflijk!
Ze greep onmiddellijk mijn hand vast en liet deze niet meer los...
En zo heb ik een uur samen met Mieke verstrengeld gezeten ... zij streelde mijn hand en ik de hare.
Ze vertelde honderduit over zichzelf en af en toe stopte ik een nootje of chipje in haar mond... en plezier dat ze er in had!
En... met haar converseren lukte nauwelijks maar de fysieke aanraking was voor haar meer dan genoeg. Ze genoot van mijn lichamelijke nabijheid en van ons warm menselijk contact!
Het kostte me moeite om Mieke "los te laten" en met mijn bewoners terug te keren naar onze eigen afdeling. 
Moest het gekund hebben ... ik had Mieke meegenomen!
Maar als ik dan al één voornemen maak voor het nieuwe jaar... dan is dat om Mieke af en toe te gaan bezoeken ... en nog vaak hand in hand met haar te zitten! Want ik genoot van haar aanwezigheid en zij van de mijne...
En... het fijne hiervan is... dat dit allemaal kan op Joostens!

 

dinsdag 1 januari 2013

Vuurwerk is niet leuk voor iedereen!

Traditiegetrouw wordt er heel wat vuurwerk afgestoken om het nieuwe jaar in te luiden.
En heel wat mensen vinden dit leuk en prachtig om te zien. En dat is het ook als je dat vuurwerk kan kaderen!
Dat er heel wat dieren doodsangsten uitstaan vergeten we soms wel eens...
En niet alleen dieren vinden dit angstaanjagend ook onze bewoners weten totaal niet wat er gebeurd!
Toen ik deze ochtend aankwam op het werk zaten er al een aantal bewoners samen in de verpleegpost met de nachtverpleegkundige.
De verpleegkundige vertelde dat het een helse nacht was geweest!
Een aantal van onze bewoners werd opgeschrikt uit hun slaap door de vele knallen van een naburig vuurwerk.
En hoe de “nachtzuster”hen ook met handen en voeten trachtte uit te leggen dat er niets aan de hand was...dat het alleen maar vuurwerk was... het was zinloos.
Heel wat van deze mensen dachten dat de oorlog opnieuw uitgebroken was... want zij associëren knallen met geweerschoten!
En probeer maar eens al enige “nachtzuster” een tiental dementerenden te kalmeren en te sussen! Dat is bijna onbegonnen werk.
Dus maakte de nachtzuster voor iedereen warme chocomelk en zaten zij midden in de nacht samen aan een tafel om elkaar te steunen en te troosten.
En paniek heeft uiteraard een domino effect... wanneer één iemand erg bang reageert zet dat de anderen nog meer aan om ook bang te zijn. We zijn nu eenmaal kuddedieren!
En ... het kan nog erger... één van onze dames werd zo opgeschrikt door een knal dat ze haar evenwicht verloor en daarbij haar pols brak.
Ze werd met een ambulance afgevoerd...
En ook vanochtend waren onze bewoners nog steeds erg verward en angstig...
Heel wat bewoners wilden hun “verhaal” vertellen...
zuster, het was verschrikkelijk deze nacht”! “Ik ben blij van je te zien want ik was bang dat ze je hadden meegenomen”...
En ... op zulke momenten kan je alleen maar een “vertrouwd” anker wezen en veiligheid uitstralen... en hopen dat er geen mensen zijn die de overschot van hun vuurwerk opnieuw aansteken!