maandag 21 december 2015

Nee, laat me maar

Menig animator zal kunnen beamen dat het soms erg moeilijk is om personen met dementie tot een activiteit te bewegen.
Vaak krijgen zij als antwoord “ nee, dank u , laat me hier maar rustig zitten, ik heb er geen zin in”.
Dan kan je nog zoveel aandringen en proberen te verleiden wat je wil...je stuit op een onverzettelijke ' njet'.
Dit heeft te maken met het feit dat personen met dementie geen inzicht meer hebben in een situatie. Ze weten niet wat er staat te gebeuren en of dit wel veilig is!
Onder veilig moeten we verstaan : zal ik wel kunnen wat men mij wil laten doen!
Ik heb door ervaring een simpele truc geleerd , namelijk, gedraag je als een dom , naïef en hulpeloos iemand.
Een voorbeeldje :
Ik had al tien keer aan één van onze dames gevraag of ze me wilde helpen met het snijden van de soepgroenten. Maar telkens stuitte ik op verzet “ nee, ik heb er geen zin in”.
Ik ben dan maar zelf aan de slag gegaan met de groenten waarbij ik pufte en zuchtte “oei ik krijg die schil niet van de ui” , “ oei die aardappel wil precies niet geschild worden”. Ik sneed 3 cm schil van de aardappel waardoor de aardappel eerder een vierkant blokje werd.
De dame in kwestie kon mijn geknoei niet meer aanzien en kwam me ter hulp ; )
Kom hier “ zei ze, “ jij kan er niks van, straks blijft er niets meer van de aardappel over , laat mij maar”.
Door mezelf op te stellen in een onder – positie , gaf ik haar de gelegenheid haar kunde en 'oude' vaardigheden aan te wenden , wat sowieso een succeservaring opleverde.
Ze glom van trots toen ze me liet zien hoe je op een ' normale' manier soepgroenten snijdt.
En dit trucje werkt in heel wat gevallen! Knoeien met de afwas, knoeien met een crea activiteit,...
Dit trucje werkt omdat heel veel mensen met dementie dagelijks geconfronteerd worden met 'verlies' van de eigen (cognitieve) functies en daardoor erg onzeker worden over hun eigen kunnen.
Ze hebben het gevoel dat ze zichzelf niet meer kunnen vertrouwen.
Maar wanneer ze merken dat de ' begeleider' er nog minder van bakt dan zij, komt hun zelfvertrouwen terug ( uiteindelijk zijn het 'oude' vaardigheden die zij jarenlang hebben uitgeoefend).