woensdag 24 juli 2013

Rouw bij dementerenden

Hoe begeleid je een persoon met dementie als die geconfronteerd wordt met het verlies van een dierbare?
Een moeilijk en ethisch dilemma voor velen.
Velen zullen zeggen dat het geen zin heeft een dementerende hiermee te confronteren ....want “ het blijft toch niet hangen”.
Ik ben het daar absoluut niet mee eens!
Ongeacht of iemand cognitief beperkt is, hij of zij heeft het recht om betrokken te worden bij het afscheid van een dierbare.
Deze week moest ik aan één van mijn bewoonsters het nieuws brengen dat haar zoon overleden was.
Uiteraard vraagt dit om een aangepast gesprek en een aangepaste methodiek.
Zoals ik in het verleden al een aantal keer heb aangekaart is het gebruik van visualisaties aan te raden. Afbeeldingen, foto's, ...blijven bestaan terwijl woorden zeer vluchtig zijn!
Dus vergrootte ik de doodsbrief tot een A3 formaat waardoor de bewoonster in staat was deze mee te lezen.
Ik maakte een foto boekje met foto's van haar zoon ( op deze manier wordt zij geholpen het beeld van de betrokkene vast te houden).
Ik gebruikte pictogrammen om duidelijk te maken wat er te gebeuren stond de komende dagen ( gebedswake, begrafenis, koffietafel,...).
Door deze zaken visueel voor te stellen kan je een goed gesprek hebben met de dementerende.
Zo kon zij aangeven dat ze de begrafenis graag wilde bijwonen ( ondanks de twijfels bij haar familie).
Veel mensen willen met de beste bedoeling hun dementerend familielid beschermen tegen pijn en verdriet. Toch ben ik er van overtuigd dat ook mensen met dementie recht hebben op een rouwproces !
Want hoe meer we hen willen beschermen tegen pijn en verdriet ....hoe meer we hen ontmenselijken!
Afscheid nemen hoort bij het leven....ook bij het leven van een persoon met dementie.
Dus ga ik zaterdag met Gina naar de dienst en zal ik haar begeleiden en ondersteunen zodat ook zij haar verdriet kan uiten en beleven.

dinsdag 23 juli 2013

Voorzorgen bij warm weer

Eindelijk is de zomer in ons land....
Toch is dit een periode die als begeleider of naaste van een persoon met dementie extra aandacht vraagt!
Onze mensen hebben geen flauw benul meer hoe zichzelf te beschermen tegen dit warme weer.
Het begint al met hun kleding. De meeste onder hen zweren bij een dikke wollen trui of vestje wat de kans op oververhitting groot maakt.
Zorg dat de persoon zijn kledij aangepast is aan het weer. Een bloes uit katoen is absorberend en voelt fris aan.
Ook de nachtkleding dient aangepast te worden !
Plaats overal in de living glazen of bekers met water. Zo kunnen zij tijdens het rondwandelen regelmatig drinken!
Uit zichzelf zullen zij geen drinken vragen wat de kans op uitdroging zeer groot maakt!
Geef de mensen regelmatig een verfrissend voetbadje....ze genieten daar enorm van en komen ook tot rust ( vooral belangrijk voor de dolers!).
Voetbadjes zijn een prima manier om de lichaamstemperatuur te doen dalen.
Mensen die ganse dagen rondlopen hebben nu meer dan ooit nood aan rustpauzes!
Wanneer ze buiten willen rondwandelen smeer ze in met een hoge factor zonnecrème en zet iets op hun hoofd.
Laat hen niet te lang in de volle zon rondlopen of zitten. Plaats parasols en zorg ervoor dat de schaduwplekken uitnodigend zijn.
Met dit weer is het normaal dat mensen minder goed eten....probeer hen te verleiden met frisse dingen zoals een ijsje, milkshake, fruit,...maar zorg er vooral voor dat ze extra vocht krijgen!
Voeg aan water wat suiker toe of mix water met grenadine of dergelijke, zo krijgen ze toch wat extra calorieën binnen.
Mijn bewoners drinken heel graag zelfgemaakte ijsthee met citroen waar heel wat suiker in verwerkt zit.
Ook bedlegerige mensen hebben nu extra aandacht nodig!
Verfris hen regelmatig met een fris washandje, doe hen geen dikke kleren aan en leg geen deken op hun bed. Vergeet ook hen geen extra vocht toe te dienen!!!

woensdag 10 juli 2013

Psychische onveiligheid

Heel wat personen met dementie ervaren een psychische onveiligheid.
Dat zijn dure woorden zal je denken...toch is dit spijtig genoeg erg waar!
Vooral mensen die zich in de eerste of begin tweede fase bevinden kampen hiermee.
Het gevoel van “ opgesloten” te zijn op een afdeling, samen te moeten leven met andere dementerenden, afhankelijk te zijn van anderen,....geeft deze mensen een onveilig en angstig gevoel.
Het gevoel van je eigen leven niet meer zelf te kunnen bepalen overheerst.
Voor een persoon met dementie is het heel moeilijk , zo niet onmogelijk om dit zelf te verwoorden.
En vaak zie je dan dat zij gaan “klagen” over lichamelijke problemen; buikpijn, rugpijn,hoofdpijn,...men zou kunnen stellen dat hun psychische problemen gekanaliseerd worden in lichamelijke kwalen.
Want deze zijn maatschappelijk aanvaard, wat niet gezegd kan worden over psychische problemen!
Daarom is het als naaste of als begeleider erg belangrijk je hiervan bewust te zijn!
Ik geef jullie een voorbeeld om duidelijk te maken wat ik precies bedoel.
Hannah, een beginnend dementerende vrouw viel vorige week ( ze ging naast haar stoel zitten). Ze klaagde continue over rugpijn waarna ze werd doorverwezen naar een algemeen ziekenhuis.
Onderzoek wees uit dat er geen letsel te bespeuren viel doch deze dame schreeuwde het uit van de pijn.
Pijnstillers, zalf, kinesitherapie,...niets leek te werken. De pijn bleef een constante in haar dagelijks leven.
Dit tot het moment dat ik de beslissing nam haar te confronteren met haar “psychische onveiligheid”.
Ik “vertaalde” in simpele woorden hoe ik dacht dat zij zich voelde.
Hannah begon hartverscheurend te huilen en tegelijkertijd zag ik dat ze opgelucht was dat ik haar zorgen en onveiligheid kon benoemen!
En...geloof het of niet...de lichamelijke pijn leek verdwenen te zijn, opgelost in haar tranen.
Ik besteed momenteel heel wat individuele aandacht aan Hannah om haar in een vertrouwde structuur en ritme te krijgen.
Een duidelijk dagverloop, aangename activiteiten en vooral veel warmte en onvoorwaardelijke acceptatie blijken wondermiddelen te zijn.
Hannah is gestopt met “klagen” , de lichamelijke pijn is verdwenen en gelukkig voelt ze zich ook psychisch beduidend beter.
Soms zijn wij angstig om de feiten bij de juiste naam te benoemen...toch geloof ik er steevast in dat zachte heelmeesters diepe wonden maken!
Soms is het echt nodig om de confrontatie aan te gaan...om de dingen te benoemen zoals ze zijn...en telkens blijkt dat dit de meest juiste en eerlijke aanpak is!