zondag 30 september 2012

Op stap met onze bewoners

Elke maand plan ik een uitstap met een aantal van onze bewoners.
Bij het plannen ervan ga ik vooral op zoek naar de levensgeschiedenis van onze mensen.
Wat deden zij in het verleden, waar woonden ze en waar spreken ze nog steeds over en waar dromen ze nog van...
Bij ons op de groep zitten er heel wat mensen die geboren en getogen Antwerpenaars zijn. Zij praten nog dagelijks over "hun" Antwerpen.
Daar probeer ik dan mee aan de slag te gaan, ik zoek naar achtergronden van bewoners die matchen met elkaar en dan ontstaan er ideeën...
Zo zijn we enige tijd geleden met een zestal bewoners en twee begeleiders naar Antwerpen getrokken om eens lekker te gaan eten en het MAS ( Museum Aan de Stroom) te bezoeken .
We vertrokken in de voormiddag met een roltaxi richting het eilandje. In het busje is het altijd onmiddellijk grote ambiance, er wordt meegezongen met radio nostalgie, er worden grapjes gemaakt en vaak speel ik voor reisleidster ; )
Aangekomen op het eilandje maakten we een korte wandeling om naar het geboortehuis van ons Mia te gaan kijken. Ze vertelde honderduit over haar leven van vroeger, heel wat herinneringen kwamen opnieuw boven. Er werd gelachen en af en toe ook een traan weggepinkt maar het was voor Mia een prachtig weerzien!
Na onze wandeling trokken we naar het Felix pakhuis om te lunchen. Ik had geregeld dat de kleinzoon van Jos, die daar werkt, ons zou bedienen. Je had Jos moeten zien stralen!  Dat zijn momenten waarvan je zelf kippenvel krijgt.
Na een lekkere maaltijd vertrokken we naar het MAS. We bezochten een aantal zalen en onze mensen keken hun ogen uit. Er was zoveel te zien en te vertellen, het was eigenlijk puur genieten!
Als kers op de taart stonden we met z'n allen op het dak van het MAS. Daar kan je genieten van een spectaculair uitzicht over heel Antwerpen.
Onze bewoners begonnen spontaan alles op te noemen wat ze zagen " och zuster, kijk den boerentoren, de kathedraal, de haven, de statie....."
Er hing echt magie in de lucht, Mia greep mijn hand vast en ik zag dat de tranen over haar wangen liepen. Op zulke momenten zijn woorden overbodig maar hebben mensen nood aan warme menselijke verbondenheid.
Eigenlijk is dat hetgeen wat onze bewoners zo mooi maakt. Ze hebben geen schroom om hun echtheid en emotionaliteit te tonen, alle maskers vallen weg en wat je te zien krijgt is puur en oprecht!
En ik mag daar dagelijks van genieten, ik prijs mezelf een gelukkig mens!


vrijdag 28 september 2012

SMOG   ( = Spreken Met Ondersteuning van Gebaren)

Sinds twee weken hebben we een nieuwe bewoonster bij ons op de afdeling.
Lea is een beginnend dementerende "jonge" vrouw. Ze is nog heel zelfredzaam en verstandelijk functioneert ze nog relatief goed. Haar grote probleem is haar afasie ( = een taalstoornis die ontstaat door hersenletsel).
Ze heeft heel wat moeilijkheden om zich " verstaanbaar" uit te drukken.
Omwille van haar communicatieprobleem raakt ze moeilijk geïntegreerd in de groep.
Ze kan zich niet goed uitdrukken en de mede bewoners verstaan haar niet waardoor het gevaar dreigt dat ze weinig aansluiting vindt en daardoor vereenzaamt.
In mijn carrière binnen de gehandicapten sector ben ik zeer vertrouwd geraakt met SMOG.
Dit zijn gebaren die het spreken ondersteunen ( gebaseerd op de doventaal).
Om Lea meer geïntegreerd te krijgen in de groep startte ik een cursus SMOG op met Lea en onze bewoners.
Op een ludieke manier leerde ik hen een tiental gebaren zoals bijvoorbeeld het woordje melk.
Het woord melk wordt uitgebeeld alsof je met beide handen een koe melkt, het woord koffie wordt uitgebeeld alsof je aan een koffiemolen draait, het woord toilet wordt uitgebeeld met twee vingers op de bovenarm te plaatsen, het woord werken wordt uitgebeeld door twee vuisten op elkaar te plaatsen,...
Belangrijk bij het aanleren van SMOG is dat je de woorden verbaal blijft uitspreken en ze ondersteunt met het passende gebaar. De groep leerde zodoende reeds tien woorden ( koffie, melk, toilet, eten, drinken, werken, TV kijken,hond,boterham, feest). Na dagenlang oefenen onder de vorm van een quiz kennen de meeste bewoners de tien eerste SMOG gebaren.
Het is opmerkelijk om te zien hoe Lea de gebaren gretig gebruikt om zich verstaanbaar te maken ten opzichte van de andere bewoners en ten opzichte van het personeel.
Deze namiddag stond ik even een babbeltje te slaan in de gang met een familielid waarop Lea aan mijn arm kwam trekken en het gebaar werken uitbeeldde en in lachen uitbarstte.
Het familielid keek me verbaasd aan en ik zei " ja, Lea vindt dat we genoeg gepraat hebben en dat ik terug aan het werk moet gaan". Lea schaterde het uit en stak haar duim omhoog ; )))
Super toch, dat je door simpele gebaren iemand zijn zin voor humor kan teruggeven.

Wie meer wil weten over SMOG... dit is zeker een aanrader




LONCKE,Filip


donderdag 27 september 2012

Een persoonlijke voelschort

Vorige week ben ik begonnen aan een gepersonaliseerde voelschort voor één van mijn bewoonsters.
Ons Marie is een dame van 87 en is de laatste tijd fel achteruit gegaan.
Stappen lukt al enige tijd niet meer en verstaanbaar praten wordt alsmaar moeilijker, dit leidt tot grote frustratie bij haarzelf.  Uit pure onmacht gooit ze dingen stuk, trekt haar kleding kapot en krabt haar handen open.
Marie is al heel haar leven gek op dieren. Thuis had ze twee katten en een schildpad.
We kijken vaak samen naar de foto's van haar lievelingen en telkens verschijnt er dan een reusachtige glimlach op haar gezicht. Daar kon ik mee aan de slag....
Als basis voor de voelschort gebruikte ik een kleine badhanddoek waaraan twee linten werden gestikt zodat hij gebonden kan worden.
Ik knipte twee poezen uit pelsen stof ( één zwarte en één witte) en naaide deze op de voelschort, de poezen kregen beiden een kleurig lintje met kattebelletje aan hun nek.
Voor iedere poes maakte ik een kleurig pomponnetje en naaide dit vast aan een pootje.
Uit groene rib fluwelen stof knipte ik de schildpad , kleine bruine knoopjes vormen zijn schild.
De schildpad kreeg nog een reep kunstgras onder zijn buik genaaid zodat hij lekker in het gras kan vertoeven.
Gisteren was de schort eindelijk klaar en kreeg Marie hem omgebonden.
Er verscheen een gelukzalige glimlach op haar gezicht en Marie begon onmiddellijk te voelen en te verkennen.
De poezen werden langdurig gestreeld , de schildpad werd gekriebeld aan zijn schild en Marie stopte niet meer met glimlachen.
Ook de andere bewoners reageerden heel positief op de schort van Marie, één van hen zei " och Marieke, wat een schone beestjes, mag ik ook eens voelen".
Marie knikte en pakte de hand van Wis en begeleidde deze naar één van de poezen, samen streelden ze en de glimlach werd nog groter.
Daar doe ik het voor, elke dag opnieuw!!!




woensdag 26 september 2012

Het wezenlijk belang van vertrouwen en eerlijkheid

Ik krijg vaak de vraag van mensen hoe ze het best kunnen omgaan met de emotionaliteit van een dementerende.
Familie en vrienden vinden het verschrikkelijk om tegen hun dement familielid te moeten zeggen dat hij/ zij niet meer thuis kan wonen. Ze zijn bang om hun vader, moeder of partner pijn te doen met een eerlijk antwoord!
Natuurlijk is het verschrikkelijk om tegen iemand te moeten zeggen dat zijn of haar huis geen thuis meer is en dat de voorziening nu thuis is geworden.
Vaak gaat men dan met de beste bedoelingen "rond de pot draaien" en de dementerende sussen met antwoorden als " je moet hier een paar weken blijven en dan mag je terug naar huis" of " ik weet niet hoe lang je hier zal verblijven"....
Men denkt de dementerende zo de keiharde realiteit te doen ontlopen en hem of haar niet overstuur te maken.
Toch ben ik er wezenlijk van overtuigd dat de dementerende recht heeft op de waarheid hoe hard of moeilijk deze ook is!
Hoe meer je iemand wil behoeden voor pijn, hoe meer pijn je hem doet!
De dementerende heeft op dat moment juist behoefte aan eerlijkheid en vertrouwen, als hij degenen die het dichtst bij hem staan al niet meer kan vertrouwen, hoe kan hij dan ooit vertrouwen krijgen in hulpverleners waarvan hij volkomen afhankelijk is!
Geef de dementerende eerlijke informatie en praat met hem /haar over zijn zorgen en angsten. Dit zal ervoor zorgen dat hij jou ervaart als een steunpunt waar hij /zij ten alle tijden op kan terugvallen.
Emoties zijn een heel normaal gegeven , ook in het leven van een dementerende. En heeft hij of zij geen recht op het beleven ervan?


dinsdag 25 september 2012

Smulnamiddag in Joostens

Enkele keren per jaar is het een grootse smulnamiddag bij ons in Joostens.
Smoutebollen, frietjes, coupe aardbei,...
Vandaag waren het appelflappen met vanille-ijs en slagroom .
Alvorens deze aangeboden en verkocht konden worden moesten ze uiteraard eerst artisanaal bereid worden.
Met heel wat bewoners en animators gingen we aan de slag om een 200 stuks geprepareerd te krijgen.
Deeg werd gesneden, compote geprepareerd en flappen gemaakt....
Na anderhalf uur was de klus geklaard, moe maar voldaan keerden alle bewoners terug naar hun leefgroep.
In de namiddag was het eindelijk zo ver... we konden gaan smullen van onze eigen gefabriceerde appelflappen.
Niets dan glunderende gezichten en kleren vol slagroom ; )))
Caroline, één van onze bewoonsters, verklaarde dat dit de lekkerste appelflappen waren die ze ooit gegeten had!
Toen ik haar vertelde dat zij had meegeholpen bij het bereiden van deze heerlijke appelflappen antwoordde ze met uitgestreken gezicht : " maar zuster, nu vergist gij u zene, ik heb van heel mijn leven nog nooit gekookt, en trouwens ik lust geen appelen "!
Geweldig toch, nooit van je leven appelen hebben gegeten en nu met een gezicht vol slagroom en resten compote verkondigen dat het overheerlijk was!
Misschien is dit één van de "weinige " voordelen van dementie, je vergeet dat je bepaalde zaken niet lustte en geniet met volle teugen van "nieuwe en onbekende smaken".

Tot morgen,
Nadia

maandag 24 september 2012

Artikel in Libelle

Naar aanleiding van mijn artikel in libelle "vrouw met missie" " demente mensen uit hun isolement halen" ( 23 augustus , nummer 34) is het idee ontstaan om een blog te openen.
Ik kreeg heel veel hartverwarmende en positieve reacties op mijn methodiek "voelschorten voor dementerenden".
Voor degenen die het artikel ( nog) niet gelezen hebben een woordje uitleg:
Voelschorten worden gebruikt bij dementerenden die in de derde- en vierde fase van het dementeringsproces verkeren.
Vaak zijn zij degenen die communicatief "uitvallen " en immobiel worden.
Deze mensen zijn vooral op zoek naar zintuiglijke prikkels! Wanneer men hen observeert merkt men dat deze mensen een ganse dag lopen te frullen en trekken aan hun eigen kleding. Zij prutsen hun eigen armen en handen open of vaak krassen zij met hun nagels over meubilair.
Eigenlijk is dit een noodkreet aan de omgeving
" Help ons om onze zintuigen te stimuleren zodat wij onszelf niet beschadigen en toch in interactie blijven met onze omgeving"!
Om aan deze hulpvraag tegemoet te komen introduceerde ik de voelschorten.
Deze zijn niet meer dan bestaande (keuken) schorten of een badhanddoek ( met 2 linten aangestikt) waarop allerhande materiaal wordt opgenaaid.
Materiaal bestaande uit : kattebelletjes; verschillende lapje stof ( pels, fluweel,...), stukjes ( schuur)spons, kleine zachte poppetjes, verschillende formaten van knopen,
Omdat het beantwoorden van de vele mails een tijdrovende investering werd besloot ik om vanaf nu iedere dag mijn ervaringen en belevenissen met mijn mensen in de dementiekliniek met iedereen te delen.

tot gauw,
Nadia