Knutsel namiddag

Ons crea atelier is altijd een gezellige boel.

Donderdagnamiddag is voor hen doe – tijd.

Gisteren werkten we met decopatch, een soort van papier- marche .

Zoals jullie allicht weten zijn heel wat dementerenden gek op dieren dus maakten we kleine poezen, hondjes, eendjes,...

Deze activiteit is zeer eenvoudig wat de succesfactor hoog maakt.

Onze bewoners scheuren papier in kleine stukjes die ze nadien met speciale lijm op de dieren kleven.

Het voordeel van deze activiteit is dat het allemaal niet perfect hoeft te zijn.

Dus fouten zijn uitgesloten...op zich een heel belangrijk aspect.

Onze mensen ervaren in hun dagelijks leven al vaak dat ze fouten maken daarom is het erg belangrijk dat ze tijdens een crea moment genieten zonder de stress van eventuele fouten te maken.

En ...genieten dat deden ze! Ze scheurden en plakten en zagen hun creaties vorm krijgen.

Das altijd prachtig om te zien...de trots die zij uitstralen om datgene wat ze zelf maken.

Ons Jeanneke zei wel honderd keer “ das schoon hé zusterke, wat ik gemaakt heb”.

Vol trots werden de werkjes tentoongesteld op de tafel in de living en onze mensen genoten van de bevestiging die ze van iedereen kregen.

En dat is de essentie waar het me vooral om te doen is!

Onze bewoners laten ervaren dat zij ondanks hun beperkingen nog steeds in staat zijn om prachtige dingen te creëren !

Trots kunnen zijn op jezelf...in volle bewondering staan om datgene wat je zelf gedaan hebt...das met geen geld te betalen!

Omgaan met negatief gedrag

Roepen, gillen, eisen, agressie,...zijn allemaal vormen van negatief gedrag.

En heel wat naasten van dementerenden bekrachtigen dit gedrag zonder het te beseffen.

Wanneer je aandacht schenkt aan een persoon die negatief gedrag vertoont zal dat gedrag alleen maar toenemen!

Een voorbeeld om duidelijk te maken wat ik bedoel:

José, een dementerende dame, vraagt heel wat zaken op een zeer eisende manier.

Wanneer je niet snel genoeg ingaat op haar vraag begint ze onophoudelijk te roepen en te tieren.

Heel wat begeleiders en ook haar familie laten alles vallen om José haar eisen onmiddellijk in te willigen uit angst dat ze begint te roepen.

En...wat heeft José ondertussen geleerd....juist, dat ze met haar negatief gedrag haar zin krijgt. Haar gedrag wordt dus versterkt door haar omgeving!

Dit is een typisch verschijnsel in heel wat zorgsectoren.

Iedereen schenkt aandacht aan negatief gedrag en weinig tot geen aandacht aan positief gedrag.

Toch is het mogelijk om dit ongewenst gedrag te veranderen!

Het principe is heel simpel. Wanneer de persoon negatief gedrag vertoont ( roepen, gillen,....) negeer je dit. Je doet of je dit gedrag niet hoort of ziet.

De moment dat hij of zij ( ook al is het maar een aantal seconden) ophoudt met dat gedrag schenk je aandacht.

Uiteraard zal je dit een tijdje zeer consequent moeten toepassen want langdurig negatief gedrag is hardnekkig.

Het gaat eigenlijk over het principe van conditionering. Je leert de dementerende dat hij of zij met negatief gedrag geen aandacht krijgt !

Maar de moment dat hij of zij rustig en kalm is heel wat positieve aandacht krijgt. Een schouderklopje, een praatje , een grapje , een knuffel,....

Het is een eenvoudig principe dat de positieve sfeer in een voorziening danig doet toenemen.

De verschillende fases van dementie

Het dementieproces kent verschillende fases maar het is soms heel erg moeilijk om precies te bepalen in welke fase een dementerende zich bevindt.

Meestal bevindt iemand zich tussen twee fases in. In de volksmond wordt dan vaak gezegd “ moeder of vader heeft een opflakkering”.

Waarmee men bedoeld dat er momenten zijn dat de dementerende nog heel wat zaken correct kan benoemen en vertellen.

Dan kan het zelfs lijken of de dementie “verdwenen” is.

Andere momenten merk je dan dat diezelfde persoon totaal het noorden kwijt is en zeer verward is.

Zowel voor de dementerende zelf als voor zijn of haar familie is dit vaak erg emotioneel en moeilijk.

Dementerenden die deze “opflakkeringen” hebben voelen maar al te goed dat hun cognitief vermogen afneemt en lijden daar erg onder!

Ik maak het dagelijks mee dat dementerenden ( meestal tussen de eerste en tweede fase) het erg moeilijk hebben.

Zij hebben verdriet omdat ze niet meer alleen kunnen wonen, voelen zich opgesloten op de afdeling en begrijpen totaal niet waarom zij daar zijn.

Het heeft geen zin om hen uit te leggen dat zij niet meer voor zichzelf kunnen zorgen want dat maakt hen boos en wantrouwig.

In hun beleving kunnen zij alles nog zelf.

Uit ervaring weet ik dat het ontzettend belangrijk is om vooral te luisteren naar hun verhaal en hun bekommernissen.

Het is erg belangrijk dat zij hun emoties mogen beleven zonder dat daar afbreuk aan wordt gedaan.

Want...het is des mens dat we willen troosten, problemen willen wegstoppen of minimaliseren...

Wij hebben het erg moeilijk met naasten die ongelukkig en verdrietig zijn.

Toch is dit een belangrijk item in het rouwproces van een dementerende.

Het ziekteproces dementie gaat gepaard met rouwen om datgene wat je niet meer kan, afscheid nemen van diegene die je ooit was.

En dat verwerken kent ook heel wat fases; ontkenning – boosheid - depressie – aanvaarding.

Heel wat dementerenden en ook familieleden kampen met gevoelens uit dit rouwproces.

Als begeleider van dementerenden is het belangrijk om dit rouwproces te (h)erkennen!

Een wandeling met een extraatje

Het schitterende weer van de afgelopen dagen is de gelegenheid om met onze bewoners buiten te komen.

Wij hebben een geweldig mooi wandelpad aan onze voorziening.

En om onze bewoners actief en cognitief te stimuleren probeer ik om onze wandelingen een interactief kader mee te geven ; )

Tijdens de wandeling vinden onze mensen een aantal opdrachten ( verstopt in de bomen, struiken, bankjes,...).

Geweldig vinden ze dat, een liedje zingen, de vogeltjesdans doen, spreekwoorden aanvullen, een ballon doorgeven zonder hun handen te gebruiken, uitbeelden,...

Naast het vervullen van de opdrachten heb ik ook altijd een klein hapje en een drankje mee.

Dan genieten we met zijn allen op een rustbankje van de prachtige natuur en iets lekkers.

En zo wordt een “simpele” wandeling een heuse speurtocht.

Dit soort van activiteit stimuleert hun lichaam en geest maar bevordert ook de groepssfeer.

Zij zoeken samen naar opdrachten, voeren deze samen uit en tegelijkertijd maken ze heel veel plezier!

Ik probeer ook tijdens elke activiteit wat foto's te maken. Deze worden dan opgehangen in de gang en helpt hen hun herinneringen vast te houden.

En deze positieve stemming blijft lang nazinderen in de groep.

Met veel trots tonen ze hun familieleden en medebewoners de foto's en vertellen honderduit wat ze allemaal “uitgestoken” hebben tijdens de wandeling ; )

En voor mezelf is dit prachtig om te zien....dat je met zulke simpele dingen personen met dementie zulke geweldige momenten kan bezorgen!

Ik ben een dankbaar mens dat ik daar iedere dag deel van mag uitmaken!

Sociale integratie

Ik kan het niet genoeg benadrukken hoe belangrijk sociale contacten zijn voor onze bewoners.

Iedereen heeft nood aan een fijne babbel, een schouderklopje, een compliment...gewoon het gevoel van “ hier hoor ik bij, hier ben ik thuis”.

Onze bewoners wonen met zo een 34 mensen samen en toch bestaat er het gevaar dat zij vereenzamen!

Hoe kan dat zal u denken....

Onze Jan, een man van 86 jaar is erg hardhorend. In het verleden had hij al enkele hoorapparaten maar deed deze telkens stuk.

Omwille van zijn gehoorprobleem slaagt Jan er niet in welk gesprek dan ook te volgen. Tv en radio kan hij niet verstaan,...met andere woorden deze man loopt een groot risico om op termijn zeer eenzaam te worden.

Zijn kinderen zien het eigenlijk niet meer zitten om hem opnieuw hoorapparaten te kopen....het kost immens veel geld en zij vrezen dat hij ze toch weer stuk zal maken.

Al enkele weken zie ik met lede ogen aan hoe Jan iedere dag meer geïsoleerd geraakt van de rest van de bewoners.

Toch heeft nog nooit iemand Jan de vraag gesteld waarom hij zijn hoorapparaten stuk maakte.

Dus...waagde ik mijn kans en vroeg Jan naar het waarom...

Blijkbaar werkte Jan vroeger bij het spoor en daar was een goed gehoor een prioriteit om er te mogen werken.

Mensen met gehoorproblemen werden er zonder pardon buiten gezet.

En dat is dus de reden dat Jan ook nu nog geen hoorapparaten wil dragen. Hij is nog steeds erg bang voor represailles!

Ik wist dat het geen zin had om Jan met rationele argumenten te overtuigen...en dus zocht ik naar een andere manier.

Ik typte een brief met in de hoofding het logo van de spoorwegen.

In de brief stond dat de spoorwegen het dragen van een hoorapparaat steunden en het ten zeerste op prijs zouden stellen dat Jan dit ook zou doen.

En...blijkbaar was deze “ toestemming” voldoende om Jan opnieuw hoorapparaten te laten dragen.

Ik ben zo blij voor Jan want eindelijk kan hij deelnemen aan het sociaal leven wat zijn levenskwaliteit serieus zal doen toenemen!

En ...voor mezelf heb ik heel wat geleerd...ook al is iemand dement ...stel hem vragen, vraag naar het waarom van zijn beweegredenen!

Wij gaan er vaak vanuit dat we het allemaal wel weten....we schrijven bepaald gedrag toe aan het dementie proces ....

Maar soms liggen de zaken voor de hand...je moet ze alleen willen zien.